Inner space.
On the work of Rebekka Löffler.
Inner space.
On the work of Rebekka Löffler.
It remains unsolved, the question around the meaning of painting and its productive potentials. Parallel to the rise of Modernism, from the midst of the 19th century – after photography took over it’s supposed function of visually archiving and representing history – painting was declared dead as often as it was able to recover and resurrect. This cultural score, this hovering fugue between frugal aliveness and zombie-like agony seems infinite and forces each time anew the question upon us of what painting can contribute to the present. It is worth asking, particularly in the here and now, what it can contribute to a world so full and saturated with images of all kind. Almost like a lesson on objectivity, the work of German artists Rebekka Löffler becomes a relevant consideration in this matter - an artist who has opted for enfolding her oeuvre by using strictly paint, brush and canvas, and to embrace all of the medium’s qualities in a strikingly personal manner.
Before embedding Rebekka Löffler’s practice in any kind of discourse, it is worth reconsidering what kind of here and now we’re speaking of in respect to the uses and economies of images. Voluptuous metaphors such as “flood of images” suggest that the acceleration of pictures we’re confronted with on a daily basis are literally as inevitable as the currents of the ocean and, furthermore, that these streams and waves are an integral part of nature as such. It is intriguing to look at Rebekka Löffler’s paintings within this framework, as they seem – at first glance – to adapt easily within those seamless flows; their colour scale, lightness and soft complexity nestling with our senses. Essentially they remain ungraspable, harbouring a certain opacity: as a sort of camouflage, the enormous elegance and craftmanship draw the viewer in but they subsequently expose elements which might have been lost in today’s outward-facing world; the philosophically driven idea of a secret inner space of constant movement, fluidity and dialectic negotiation which, under this premise, would rather be a space of resistance than the easy glide of perception which is initially suggested.
The production of each new painting is based on a careful and time-consuming creative process. They are the result of a constant dialogue between thought and manifestations, gesture and control, colour and shape, shout and echo. Before Rebekka Löffler starts with a work, drawings and colour tests formulate the material base as underlying associations or thoughts to depart from, thoughts which are usually connected to the most basic human needs: her works speak about emotions, about belonging, about deciding, but also about relating or, – put differently – about relations and mutual interdependencies. To Rebekka Löffler, paint serves as a generous playground for a process of reflecting experiences, events and thoughts; modes of being in the world which are shared through the epidermis of the painting and its more subcutaneous areas each time anew.
The works emit a welcoming, fresh aura. But as one delves deeper into each painterly space, confusion and disorientation emerge unexpectedly – a seemingly dominating unruliness comes forward, and we get lost ourselves in the suggested order. What looks familiar at first, a well-known and canonized abstract or concrete rhetoric, mutates into new territories. A feeling of the unseen - of touch - arises, masterfully exercised within all classical parameters of painting. With every gesture the tensions between line and plane, figure and ground, light and shadow, reading and writing are constantly negotiated. A work such as “Zwiegespräch (Synthese) / Inner Monologue (Synthesis)”, 2020 reminds me of a constant inner dialogue, executed in a sort of private vocabulary or a meta-language to escape in. This escape path however flows over into another painting like “Sender und Empfänger / Sender and Receiver”, 2020 in which the letter-like forms mutate into something new again and we see how the oeuvre produced itself step by step, as a sensual and careful dialogue of the artist with her own output. The slowness of each work’s production speaks of a certain equanimity towards a world of acceleration, and how Rebekka managed to establish her own pace within it.
Löffler’s work repeatedly addresses the eternal junction between seeing, feeling and reflecting, and this is the right approach, since it is the exact place where the notions of image and language collapse into each other. But we should also consider when this takes place, namely now, in the 21st century, when the differences between a grounded and an ungrounded world – a world remaining connected to nature, or a representational ground zero, in which all figuration is elevated as a new utopia, contrasting with Mondrian’s and Malevich’s ideas of highly reduced abstraction– are widely expanded, and branch out into many directions. It comes as no surprise that Rebekka Löffler was influenced by a wide range of artists, including Charline von Heyl, Laura Owens, Amy Sillman, Pipilotti Rist, - female artists of a particular kind; women who were able to develop a language of their own within a field which still remains dominated by the male gaze and judgment. The visual world we’re in now, steadily hovering between being online and offline, here and there, has been transformed into a larger visual complexity of in-betweens, a permanent flux, a stability of the instable, leading us back to life itself with its own feedback loops of permanent destruction and recuperation. These processes, wherein the form of each new painting is developed and reinterpreted on the basis of drawings, are almost prototypical for each and single one of Rebekka’s works and their slow and steady genesis.
The expanded history of painting formulates a preexisting archive which Rebekka Löffler can obviously easily draw from to formulate and accentuate the processes she wants to visualize. She transforms all academist attributions however, as we mentioned above, into something personal and something entirely own. On the one hand we can, in this respect, understand Rebekka’s paintings as being highly individual but they are, on the other hand, produced with the motivation to represent the endless complexity of encounters. Instead of referring to systems such as “series”, she works on something which is more like a family of individuals; rich, dense and distinctive. The intrinsic relation between all paintings is quintessentially the artist herself and her life. There is wisdom in Rebekka Löffler’s work, as there seems to be an awareness of that simple certainty that the lightness and the speed of each singular thought takes place in a body, grounded in the world.
(This text was written on the occasion of Rebekka Löffler's solo exhibition, ‘Schwebezustand’, at KETELEER Gallery, Antwerp, in 2020.)
Inner space.
Over het werk van Rebekka Löffler.
Het blijft onbeantwoord, de vraag naar wat schilderen kan betekenen en wat haar productief potentieel is. Parallel aan de opkomst van het modernisme, sinds het midden van de 19e eeuw – nadat fotografie haar veronderstelde functie van archivering en representatie van de geschiedenis overnam – werd schilderen even vaak dood verklaard als ze herboren werd. Deze culturele compositie: een zwevende fuga van spaarzame levendigheid en zombie-achtige kwelling lijkt wel oneindig en dringt iedere keer opnieuw de vraag op naar wat schilderen nog kan betekenen voor het heden. Vooral in het hier en nu is het waardevol zich af te vragen wat het kan bijdragen aan een wereld zo gesatureerd en vol van beelden. Het werk van Rebekka Löffler is, bijna als een les over objectiviteit, een relevante consideratie binnen kwestie – een kunstenares die verkiest haar oeuvre volledig met verf, penseel en canvas uit te bouwen en om al de kwaliteiten van het medium te omarmen op een opmerkelijk eigen manier.
Alvorens het werk van Rebekka te linken aan een of ander discours, loont het de moeite onszelf af te vragen over wat soort van hier en nu we spreken ten aanzien van de productie, distributie en consumptie van beelden. Voluptueuze metaforen zoals “stroom van beelden” suggereren dat de versnelling van beelden waarmee we dagelijks worden geconfronteerd letterlijk zo onvermijdelijk als de stromingen van de oceaan zijn en, bovendien, dat deze stromen en golven een integraal onderdeel zijn van de natuur an sich. Het is intrigerend om vanuit dit gezichtspunt naar Rebekka Löffler’s werken te kijken. Op het eerst gezicht lijken ze zich makkelijk aan deze naadloze stromen aan te passen; hun kleurenschaal, lichtheid en zachte complexiteit nestelen zich vlotjes in onze zintuigen. De schilderijen blijven fundamenteel ongrijpbaar, ze bevatten een zekere ondoordringbaarheid; de elegantie en het vakmanschap werken als een soort van camouflage, maar eens we daar voorbij kijken onthullen de werken iets dat ietwat verloren is geraakt in de naar buiten gerichte wereld van vandaag; het filosofische idee van een geheime innerlijke plek van constante beweging, fluïditeit en dialectische onderhandeling die – onder deze premisse – eerder een plek van verzet is dan de vloeiende, vlotte waarneming die in eerste instantie gesuggereerd wordt.
De productie van elk schilderij is gebaseerd op een voorzichtig en tijdrovend creatief proces. Ze zijn het resultaat van een constante dialoog tussen gedachte en manifestaties, geste en controle, kleur en vorm, schreeuw en echo. Voordat Rebekka aan een werk begint, wordt de materiele basis evenzeer bepaald door schetsen en kleurtesten als door onderliggende associaties of gedachten, gedachten die meestal verbonden zijn aan de meest fundamentele menselijke behoeften. Haar werken hebben het over emoties, geborgenheid, beslissingen maken, maar ook over verbondenheid of, anders gezegd, over relaties en gedeelde onderlinge afhankelijkheid. Voor Rebekka Löffler is schilderen een genereus speelveld voor reflecties over ervaringen, gebeurtenissen en gedachten; zijnswijzen in de wereld die keer op keer gedeeld worden via de huid - en de onderliggende lagen - van het schilderij.
De werken stralen een fris, verwelkomend aura uit. Van zodra we dieper in iedere schilderkunstige ruimte duiken, wordt dit echter gecounterd met verwarring en desoriëntatie – een schijnbaar dominante weerbarstigheid komt naar voor en zorgt ervoor dat we al gauw ons perspectief verliezen in de gesuggereerde orde. Wat op het eerste gezicht herkenbaar lijkt – een gekende, gecanoniseerde abstracte of concrete retoriek – transformeert naar nieuwe territoria. Er wordt een gevoel van het onzichtbare – de aanraking – verbeeld, meesterlijk uitgevoerd volgens alle klassieke parameters van de schilderkunst. Met iedere geste worden de spanningen tussen lijn en vlak, figuur en ondergrond, licht en schaduw, lezen en schrijven herhaaldelijk onderhandeld. Een werk zoals “Zwiegespräch (Synthese) / Inner Monologue (Synthesis)”, 2020 doet denken aan een constante innerlijke dialoog, uitgevoerd in een soort van privé woordenschat, een metataal om in te ontsnappen. Deze ontsnappingsroute vloeit vlot over in een ander schilderij als “Sender und Empfänger / Sender and Receiver”, 2020 waarin de briefachtige vormen van gedaante veranderen en we te zien krijgen hoe het oeuvre stap voor stap geproduceerd werd; als een zinnelijke en voorzichtige dialoog tussen de kunstenaar en haar eigen output. De traagheid waarmee ieder werk gemaakt wordt getuigt van een zekere onverstoorbaarheid ten aanzien van een wereld van versnelling, van Rebekka’s manier om haar eigen ritme hierin te bepalen.
Löffler’s werk verwijst keer op keer naar het eeuwige kruispunt tussen zien, voelen en reflecteren, en dit is de juiste aanpak; het is immers de exacte plaats waar de noties beeld en taal met elkaar botsen. Maar we moeten ook stilstaan bij wanneer dit plaatsvindt, namelijk nu, in de 21e eeuw, een tijd waarin het verschil tussen een geaarde en een ontwrichte wereld – een wereld die verbonden blijft met de natuur en een representationele ground zero, waarin alle figuratie verheven is tot een nieuwe utopie, het tegenovergestelde van de uitermate gereduceerde abstractie van Mondriaan en Malevich – weids verspreid zijn en zich in vele richtingen vertakken. Het verbaast niet dat Rebekka Löffler geïnspireerd is door een brede waaier aan artiesten waaronder Charline von Heyl, Laura Owens, Amy Sillman, Pipilotti Rist – vrouwelijke kunstenaars van een bijzondere aard; vrouwen die een taal van zichzelf wisten te ontwikkelen in een veld dat nog steeds gedomineerd wordt door de mannelijke blik en kritiek. De visuele wereld waarin we ons nu begeven, die gestaag tussen online en offline schippert, tussen hier en daar, is getransformeerd in een grotere visuele complexiteit van tussenwerelden, een permanente flux, een stabiliteit van het instabiele die ons weer naar het leven zelf leidt met haar eigen feedback loops van permanente destructie en recuperatie. Deze processen, waarin de vorm van elk nieuw schilderij wordt ontwikkeld en geherinterpreteerd op basis van tekeningen, zijn bijna prototypisch voor elk van Rebekka’s werken en hun traag maar zekere genese.
De uitgebreide geschiedenis van de schilderkunst heeft een archief opgeleverd waaruit Rebekka Löffler duidelijk kan putten om de processen die ze wil visualiseren te formuleren en accentueren. Ze transformeert echter – zoals eerder gezegd – alle academische attributen in iets heel persoonlijk en volledig eigen. In deze zin kunnen we Rebekka’s schilderijen begrijpen als zijnde zeer individualistisch. Ze werden echter geproduceerd met de bedoeling om de eindeloze complexiteit van ontmoetingen te verbeelden. In plaats van te verwijzen naar systemen als “series”, moeten we haar werk eerder als een familie van individuen beschouwen: rijk, gelaagd en karakteristiek. Wat al haar werken met elkaar verbinden en typeren is de artieste zelf en haar leven. Rebekka’s werk bevat veel wijsheid, er blijkt immers een sterk besef te zijn van de simpele zekerheid dat de lichtheid en de snelheid van iedere gedachte plaatsvindt in een lichaam, gegrond in de wereld.